16 Οκτωβρίου, 2015

Ο σωστός φωτισμός ενός χώρου, ειδικά όταν πρόκειται για κατοικία, είναι πολύ σημαντικός για την καθημερινότητά μας.

Φωτίζοντας σωστά ένα χώρο, βελτιώνουμε τη λειτουργία του και μειώνουμε την κατανάλωση ενέργειας. Ο φωτισμός επηρεάζει επίσης σε πολύ μεγάλο βαθμό την αισθητική ενός χώρου και τη διάθεση του χρήστη. Το χειμώνα, που η μέρα διαρκεί λιγότερο, η ενέργεια που καταναλώνουμε για το φωτισμό φτάνει το 17 έως 20% της συνολικής ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουμε στο σπίτι μας. Μια απλή λάμπα των 60 watt που λειτουργεί για μία ώρα ευθύνεται για 39gr CO2 και κοστίζει 0,6 λεπτά του ευρώ. Οι λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης είναι μια πολύ καλή λύση, αλλά υπάρχουν και λύσεις για να μειώσουμε τις ανάγκες σε τεχνητό φωτισμό.

O σχεδιασμός του κτιρίου
Πρώτος πολύ βασικός παράγοντας είναι ο σχεδιασμός του κτιρίου μας. Ο κακός προσανατολισμός και τα ανοίγματα του κτιρίου επηρεάζουν άμεσα την εξάρτησή μας από τον τεχνητό φωτισμό και την κατανάλωση ρεύματος μέσα στη μέρα. Η κακή οργάνωση των χώρων και η τοποθέτηση των επίπλων επίσης μπορεί να μας αναγκάσουν να χρησιμοποιούμε τεχνητό φωτισμό και κατά τη διάρκεια της ημέρας. Μια πρώτη κίνηση είναι να τοποθετήσουμε, εφόσον είναι δυνατόν, τα γραφεία και άλλα έπιπλα που χρειάζονται φως για να χρησιμοποιηθούν, κοντά σε παράθυρα ώστε να εκμεταλλευόμαστε το φως του ήλιου για όσο το δυνατόν περισσότερες ώρες την ημέρα. Αντικαθιστούμε τους λαμπτήρες πυρακτώσεως με λαμπτήρες ενεργειακής κατανάλωσης ή λαμπτήρες LED. Οι λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης απαιτούν μέχρι και 6 φορές λιγότερη ενέργεια για να μας προσφέρουν το ίδιο αποτέλεσμα. Είναι πιο ακριβοί, αλλά έχουν πολύ μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, έτσι, μακροπρόθεσμα αποσβένεται το μεγαλύτερο κόστος αγοράς.

Χρήση dimmers
Χρησιμοποιώντας dimmers στα φώτα μας, επίσης μειώνουμε την κατανάλωση ενέργειας. Ανάλογα με τη χρήση του χώρου, απαιτείται και διαφορετικός φωτισμός και με ένα dimmer μπορούμε να ρυθμίσουμε το φως με ακρίβεια στην ένταση που το θέλουμε. Μείωση του φωτισμού κατά 25%, έχει ως αποτέλεσμα να εξοικονομούμε ενέργεια μέχρι και 20% και να τετραπλασιάζεται η διάρκεια ζωής της λυχνίας.

Τεχνολογία LED
Η τεχνολογία του φωτισμού τα τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει πολύ με τους λαμπτήρες LED να παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο. Οι λαμπτήρες LED υπάρχουν από τις αρχές της δεκαετίας του 90, αλλά κυκλοφορούσαν μόνο σε κόκκινο και πράσινο χρώμα. Σήμερα, μπορούμε να έχουμε ζεστό λευκό φως με λαμπτήρες LED και να εκμεταλλευόμαστε όλα τους τα πλεονεκτήματα. Οι λαμπτήρες έχουν ιδιαίτερα μεγάλη διάρκεια ζωής φτάνοντας μέχρι τις 20.000 ώρες, που αντιστοιχούν σε 20 χρόνια, εάν υπολογίσουμε ότι ο κάθε λαμπτήρας καίει για περίπου τρεις ώρες την ημέρα κατά μέσο όρο. Ένας λαμπτήρας LED 7,5 watt παρέχει το ίδιο φως με ένα λαμπτήρα πυρακτώσεως 40 watt εξοικονομώντας μεγάλα ποσά ενέργειας. To μεγάλο πλεονέκτημα των LED συγκριτικά με τους λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης είναι η στιγμιαία ενεργοποίηση με πλήρη απόδοση του λαμπτήρα.

Εξωτερικοί χώροι
Για τους εξωτερικούς χώρους του σπιτιού, η λύση είναι μια: ηλιακά φωτιστικά. Τα ηλιακά φωτιστικά δεν καταναλώνουν ρεύμα, δε χρειάζονται καλώδια και ανάβουν μόνα τους μόλις σκοτεινιάσει. Πλέον υπάρχουν σε πολύ χαμηλές τιμές και σε πολλά σχέδια και χρώματα. Η ενέργεια που συσσωρεύεται κατά τη διάρκεια της ημέρας από τον ήλιο, αποθηκεύεται σε μια μπαταρία που έχει αρκετά μεγάλη χωρητικότητα, ώστε να τροφοδοτεί τα φωτιστικά για αρκετές νύχτες, ακόμα και αν έχουμε μερικές μέρες δίχως ηλιοφάνεια. Για κάθε 15 φωτιστικά που αντικαθιστούμε με ηλιακά, αποφεύγουμε 500 κιλά διοξειδίου του άνθρακα σε ένα χρόνο. Μοναδικός περιορισμός είναι η τοποθέτηση των φωτιστικών σε σημεία που τα βλέπει ο ήλιος.

Επαγγελματικοί χώροι
Για επιχειρήσεις, γραφεία και καταστήματα, η WWF έχει εκδώσει έναν οδηγό για την εξοικονόμηση ενέργειας που αφορά σε θέματα φωτισμού, θέρμανσης και εξοπλισμού γραφείου. Για τον οικονομικότερο φωτισμό, ο οδηγός προτείνει καταρχήν τη χρήση αυτόματων στοιχείων ελέγχου φωτισμού (φωτοκύτταρα) που μπορούν να μειώσουν τις δαπάνες φωτισμού μέχρι και 30%. Τα φωτοκύτταρα είναι πολύ χρήσιμα και αποτελεσματικά σε αποθήκες, τουαλέτες και σημεία που περιστασιακά χρησιμοποιούνται τις ώρες που δεν έχουμε φυσικό φως. Τα καθαρά τζάμια και συστήματα φωτισμού μπορούν να μειώσουν τις δαπάνες μέχρι και 15%. Για τα εξωτερικά φώτα, ο οδηγός προτείνει αισθητήρες φωτός ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν λειτουργούν όταν υπάρχει επαρκής φυσικός φωτισμός. Επίσης η χρήση χρονοδιακόπτη για όσα φώτα δεν χρειάζεται να μένουν αναμμένα καθόλη τη διάρκεια της νύχτας, μπορεί να μειώσει και περαιτέρω την κατανάλωση ενέργειας.

Μικρές αλλαγές που φέρνουν τεράστια αποτέλεσματα
Βασικότερο βήμα πριν προχωρήσουμε σε κάποια από τις παραπάνω κινήσεις είναι να μας γίνει συνήθεια να κλείνουμε τα φώτα όταν δεν τα χρειαζόμαστε. Οι λαμπτήρες πυρακτώσεως, πέρα από την κατανάλωση ρεύματος το καλοκαίρι, ανεβάζουν και τη θερμοκρασία του χώρου με αποτέλεσμα να καταναλώνουμε και περισσότερη ενέργεια για την ψύξη του κτιρίου. Μικρές αλλαγές στη διαρρύθμιση του χώρου μας μπορούν να οδηγήσουν σε μικρότερη κατανάλωση ενέργειας και η αντικατάσταση των λαμπτήρων πυρακτώσεως με λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας ή LED θα μειώσουν το λογαριασμό της ΔΕΗ αισθητά. Έχει ξεκινήσει ήδη από το 2009, η απόσυρση των λαμπτήρων πυρακτώσεως σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση με τους γλόμπους των 40 και 25 watt να απομένουν οι τελευταίοι που θα αποσυρθούν μέσα στο 2012. Η απόσυρση των λαμπτήρων πυρακτώσεως θα εξοικονομήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση 40 εκατομμύρια κιλοβατώρες ετησίως, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα μειωθούν κατά 15 εκατομμύρια τόνους, και σε κάθε νοικοκυριό θα εξοικονομηθούν περίπου 50 ευρώ το χρόνο.