1 Νοεμβρίου, 2015
Ανακαινίστε και κερδίστε…
Το καλοκαίρι έφθασε και πλέον δίνεται στον καθένα η ευκαιρία να προχωρήσει στην ανακαίνιση της κατοικίας του, με παράλληλη αναβάθμιση της ενεργειακής της κατηγορίας.
Μετά από ένα ιδιαίτερα δύσκολο χειμώνα, όπου το κόστος του πετρελαίου άφησε αρκετούς χωρίς θέρμανση και έστρεψε το μεγαλύτερο μέρος του καταναλωτικού κοινού σε εναλλακτικές μορφές θέρμανσης, ο ερχομός του καλοκαιριού δίνει μία «χρυσή» ευκαιρία για προγραμματισμό ενόψει της επόμενης σεζόν.
Η περίοδος του καλοκαιριού αποτελεί την κατεξοχήν εποχή για τις πάγιες μικροαλλαγές που ο καθένας κάνει στο σπίτι του, αλλά ενδείκνυται και για… μεγαλύτερες, που θα αναβαθμίσουν το σπίτι και θα οδηγήσουν παράλληλα και σε μείωση των ετήσιων εξόδων της οικογένειας. Ιδέες για το βάψιμο, τη μόνωση και τη γενικότερη ενεργειακή θωράκιση της κάθε κατοικίας, μπορεί να αποδειχθούν καθοριστικές στην καταπολέμηση καθημερινών προβλημάτων σε χώρους του σπιτιού, αλλά και οικονομικές με μεγάλα οφέλη.
Ενεργειακά χρώματα ως… θερμομόνωση
Μία από τις πιο συνηθισμένες εργασίες που όλοι κάνουν στο σπίτι τους, όταν αρχίζει η περίοδος της ηλιοφάνειας, είναι το βάψιμο, τόσο εντός, όσο και εκτός οικίας. Στη διαδικασία αυτή, τα τελευταία χρόνια, σημαντικό ρόλο έχουν καταλάβει τα ενεργειακά ψυχρά χρώματα, τα οποία λειτουργούν και ως ισχυρή θερμομόνωση, προσφέροντας σημαντικό περιορισμό στην ανταλλαγή της θερμότητας μεταξύ σπιτιού και περιβάλλοντος, χωρίς όμως να καταλαμβάνουν αρκετό χώρο και να αυξάνουν το πάχος των τειχών. Η χρήση τους μάλιστα, είναι πλέον υποχρεωτική για την έκδοση νέων οικοδομικών αδειών για νεόδμητα κτίσματα.
Πρόκειται για προϊόντα που δημιουργούνται από την πρόσμιξη κοινών χρωμάτων με πρόσθετα υλικά και έχουν σαν πλεονέκτημα το γεγονός πως, μπορούν να λειτουργήσουν ως μονωτικά υλικά επιφανειών που αποτρέπουν την είσοδο της ηλιακής ακτινοβολίας στους χώρους της κατοικίας το καλοκαίρι, αλλά και την έξοδο της θέρμανσης το χειμώνα. Η χρησιμοποίησή τους μεταφράζεται αυτόματα σε μία ενεργειακή εξοικονόμηση που μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και το 30% προσδίδοντας και μία ακόμη μεγαλύτερη βελτίωση του συντελεστή θερμοπερατότητας (U Value). Έχει υπολογισθεί δε, ότι τα ενεργειακά χρώματα μπορούν να μειώσουν την ηλεκτρική ενέργεια των χρησιμοποιούμενων κλιματιστικών μονάδων κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ακόμη και κατά 65%. Το κόστος των θερμομονωτικών αυτών χρωμάτων κυμαίνεται μεταξύ 10 και 15 ευρώ ανά λίτρο.
Το «μυστικό» βρίσκεται στα κουφώματα
Η αντικατάσταση μιας παλιάς βαριάς πόρτας, με μία ελαφριά αλλά ανθεκτική πόρτα, όπως και η αλλαγή των παραθύρων ενός σπιτιού με τοποθέτηση διπλών τζαμιών, αποτελούν μικρές εργασίες με μεγάλα όμως οφέλη, καθώς έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν τις θερμικές απώλειες ακόμη και κατά 40% και να προσφέρουν οικονομία καυσίμων έως και κατά 25%.
Οι επιλογές στα κουφώματα είναι μάλιστα πλέον πολλές και κοστίζουν ανάλογα, όμως σε γενικές γραμμές για μία κατοικία 100 τ.μ. με μία πόρτα, ένα παράθυρο και τέσσερις μπαλκονόπορτες, υπολογίζεται ότι χρειάζονται 2 με 3 χιλιάδες ευρώ για την αλλαγή των κουφωμάτων.
Το πρόβλημα του υπογείου
Η ανακαίνιση του σπιτιού δεν πρέπει να αφορά μόνο στον εξωτερικό και εσωτερικό χώρο του σπιτιού, αλλά και στον… υπόγειο, καθώς ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει η μόνωση είναι αυτό της διαφυγής της θερμότητας μέσω του δαπέδου. Ένα κακώς θερμομονωμένο υπόγειο έχει υπολογιστεί πως ευθύνεται για απώλεια θέρμανσης ακόμη και κατά 15-20%, με τη λύση του προβλήματος να είναι ιδιαίτερα απλή.
Λίγες ώρες δουλειάς (ακόμη και προσωπικής) και μερικές κατάλληλες μονωτικές πλάκες είναι ικανές να δώσουν ένα περίβλημα που θα εξασφαλίσει την παραμονή της θερμότητας μόνο στους χώρους όπου είναι ευπρόσδεκτη. Όσον αφορά στο κόστος των μονωτικών πλακών, για μία επιφάνεια 50 τ.μ. χρειάζονται περίπου 1100 με 1300 ευρώ.
Το πρόβλημα του υπογείου
Η ανακαίνιση του σπιτιού δεν πρέπει να αφορά μόνο στον εξωτερικό και εσωτερικό χώρο του σπιτιού, αλλά και στον… υπόγειο, καθώς ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει η μόνωση είναι αυτό της διαφυγής της θερμότητας μέσω του δαπέδου. Ένα κακώς θερμομονωμένο υπόγειο έχει υπολογιστεί πως ευθύνεται για απώλεια θέρμανσης ακόμη και κατά 15-20%, με τη λύση του προβλήματος να είναι ιδιαίτερα απλή. Λίγες ώρες δουλειάς (ακόμη και προσωπικής) και μερικές κατάλληλες μονωτικές πλάκες, είναι ικανές να δώσουν ένα περίβλημα που θα εξασφαλίσει την παραμονή της θερμότητας μόνο στους χώρους όπου είναι ευπρόσδεκτη. Όσον αφορά στο κόστος των μονωτικών πλακών, για μία επιφάνεια 50 τ.μ. χρειάζονται περίπου 1100 με 1300 ευρώ.
Θερμομόνωση κελύφους
Η σωστή θερμομόνωση ενός κτιρίου παράλληλα με τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας μειώνει και τα κόστη θέρμανσης και ψύξης του χώρου. Ένα κτίριο χωρίς απώλειες έχει πολύ μικρότερες ανάγκες σε θέρμανση και ψύξη, καθώς διατηρεί πιο σταθερή τη θερμοκρασία στο εσωτερικό του.
Με τον όρο θερμομόνωση κελύφους ενός κτιρίου, εννοούμε τη μόνωση της ταράτσας, των περιμετρικών τοίχων, της πυλωτής, εάν υπάρχει και των υπόγειων χώρων. Η ταράτσα, συνήθως, ευθύνεται για τις μεγαλύτερες απώλειες θερμότητας σε ένα κτίριο. Η καλύτερη επιλογή σε αυτήν την περίπτωση, είναι η μόνωση της ταράτσας και στη συνέχεια η φύτευσή της που μας παρέχει ένα πολύ καλό αποτέλεσμα, τόσο αισθητικά, όσο και μονωτικά. Σε κάθε περίπτωση, η ταράτσα πρέπει να μονώνεται, αφενός για να μην έχουμε απώλειες θερμότητας κι αφετέρου για την προστασία των πλακών. Η μόνωση ενός κτιρίου γίνεται με τρεις τρόπους: είτε με εξιλασμένη πολυστερίνη, είτε με διογκωμένη πολυστερίνη , φελιζόλ δηλαδή ή με ινώδη υλικά, όπως ο πετροβάμβακας και ο υαλοβάμβακας. Υπάρχουν επίσης και οικολογικά, φυσικά υλικά, όπως είναι ο φελλός και η κυτταρίνη. Στην Ελλάδα, κυρίως χρησιμοποιείται η εξιλασμένη πολυστερίνη, λόγω των δομικών υλικών που επιλέγονται κυρίως για δόμηση, όπως είναι το μπετόν και τα τούβλα. Η μόνωση είναι καλύτερα να τοποθετείται στην εξωτερική πλευρά του κελύφους, ώστε να προστατεύεται και το ίδιο το κέλυφος από τις καιρικές συνθήκες. Οι περιμετρικοί τοίχοι μπορούν να μονωθούν είτε κατά την κατασκευή του κτιρίου είτε και μετά. Επενδύονται δε εξωτερικά με θερμομονωτικά υλικά που σοβαντίζονται στη συνέχεια.
Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα στη μόνωση των περιμετρικών τοίχων είναι ότι, δεν δημιουργούνται θερμογέφυρες στα σημεία όπου ο τοίχος συναντά τα στοιχεία από μπετόν. Έτσι προστατεύονται οι τοίχοι από την υγρασία, αυξάνεται η διάρκεια ζωής τους και μειώνεται το φαινόμενο της θερμικής νησίδας, καθώς δεν συσσωρεύεται θερμότητα στην επιφάνεια του τοίχου, η οποία θα απελευθερωθεί στο περιβάλλον κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Τέλος, επιτυγχάνεται και αύξηση των τετραγωνικών του εσωτερικού χώρου καθώς εάν μονωθεί, κατά την κατασκευή του κτιρίου, ο τοίχος δεν χρειάζεται να δεχθεί διπλή σειρά από τούβλα, αλλά μονή.
«Αντηλιακό» για το σπίτι
Με τη θερμοκρασία στη χώρα μας να φθάνει κάθε καλοκαίρι σε πολύ υψηλά επίπεδα, δημιουργώντας μία μόνιμη ανάγκη προστασίας από τον ήλιο, η σωστή σκίαση του σπιτιού θεωρείται επιβεβλημένη.
Σύμφωνα με μια σχετική ευρωπαϊκή μελέτη λοιπόν, τα συστήματα της ηλιοπροστασίας έχουν την ικανότητα να παρέχουν σημαντική μείωση της θερμοκρασίας εντός μια κατοικίας, η οποία μπορεί να ξεπεράσει τους 5 βαθμούς Κελσίου. Παράλληλα δε, εξοικονομείται ενέργεια σε ποσοστό της τάξης του 10 με 15%, ενώ μειώνεται και η ενεργειακή ζήτηση των κλιματιστικών ψύξης και θέρμανσης σχεδόν στο μισό, κάτι που με τη σειρά του έχει το δικό του αντίκτυπο στον περιορισμό της κατανάλωσης ρεύματος, η οποία συνολικά μπορεί να «πέσει» και στο 40% εξαιτίας της χρήσης συστημάτων εξωτερικής σκίασης.
Τα συστήματα ηλιοπροστασίας χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, τα κινητά και τα σταθερά. Τα σταθερά σκίαστρα στις περισσότερες εφαρμογές είναι κάποια προέκταση της πλάκας, κατακόρυφες και οριζόντιες προεξοχές αλλά και το οριζόντιο προστέγασμα από σκυρόδεμα ή κάποιο μέταλλο στο ύψος του παράθυρου.
Τα δε κινητά σκίαστρα αποτελούν κάποιες πρόσθετες ηλιοπροστατευτικές διατάξεις, κατασκευασμένες από ελαφριά υλικά (μέταλλο, αλουμίνιο, πλαστικό, ξύλο), οι οποίες έχουν τη δυνατότητα, με τους κατάλληλους μηχανισμούς (χειροκίνητους ή με αυτοματισμό) να περιστρέφονται, ακολουθώντας την τροχιά του ήλιου. Επιπλέον, ηλιοπροστασία στο κτίριο μπορούν να παρέχουν και οι εξωτερικοί χώροι πρασίνου, τόσο με τον άμεσο σκιασμό που μπορεί να επιτυγχάνεται από δέντρα, όσο και από χαμηλότερη βλάστηση, η οποία λόγω του πράσινου χρώματος μειώνει σημαντικά την ηλιακή ακτινοβολία που προσπίπτει στο έδαφος, ενώ ταυτόχρονα βελτιώνουν και τις συνθήκες για φυσικό αερισμό.
Όσον αφορά στην αξία ενός συστήματος σκίασης, ενδεικτικά αναφέρεται ότι ένα πλήρες σύστημα τεντών μήκους 6×3 μέτρων υπολογίζεται σήμερα στα 500 με 700 ευρώ.
Επιδότηση από το «Εξοικονόμηση κατ οίκον»
Η ανάγκη ενεργειακής αναβάθμισης ενός κτιρίου και η μείωση των εκπομπών ρύπων για την ελαχιστοποίηση της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος στο οποίο ζούμε, από τις κατοικίες, αποτελεί προτεραιότητα σε πανευρωπαϊκό -και όχι μόνο- επίπεδο. Η θερμομόνωση δε, που παρέχει ένα υγιεινό και άνετο περιβάλλον διαμονής, με μείωση του κόστους θέρμανσης και ψύξης του χώρου, συνιστά μία από τις σημαντικότερες ενεργειακές εργασίες που μπορούν να υλοποιηθούν σε μία κατοικία και ως εκ τούτου συμπεριλαμβάνεται και στη σχετική χρηματοδότηση που έχει προβλεφθεί για αυτό το λόγο. Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ οίκον», επιδοτεί μεταξύ άλλων και την τοποθέτηση θερμομόνωσης σε μια κατοικία, η οποία και συμπεριλαμβάνει τη μόνωση των τοίχων, της ταράτσας, αλλά και του υπογείου και της πυλωτής εφόσον υπάρχουν. Μάλιστα, το πρόγραμμα επιδοτεί και τοποθέτηση εσωτερικής θερμομόνωσης, όπου δεν είναι δυνατή η τοποθέτηση εξωτερικής, όπως σε διατηρητέα κτίρια ή παραδοσιακούς οικισμούς.
